سبک نئوکلاسیک

سبک نئوکلاسیک


فلسفه و تمدن کلاسیک یونان و روم باستان، شالوده فکری و اجتماعی تمدن مغرب زمین را تشکیل می‌دهد و طی ۲۵۰۰ سال گذشته، همواره فلسفه کلاسیک در بینش ذهنی و کالبد فیزیکی تمدن غرب مشهود بوده است. معماری غرب نیز از این امر مستثنی نبوده و معماری کلاسیک پیوسته در کلیه دوران‌های تاریخی مغرب زمین مطرح بوده است. در سرزمین غرب، معماری یونان و روم باستان به عنوان معماری کلاسیک نامیده می‌شود. در طی قرون وسطی، معماری رومانسک (رومی‌وار) و پس از آن معماری رنسانس و باروک، با الهام از معماری کلاسیک عصر باستان طراحی می‌شدند. در طی قرون ۱۸ و ۱۹ میلادی، معماری نئوکلاسیک (کلاسیک جدید) مهم ترین سبک معماری در غرب بوده است.

آمفی تئاتر کلوسئوم

آمفی تئاتر کلوسئوم

در بین دو جنگ جهانی اول و دوم  در قرن بیستم رهبران حکومت‌های دیکتاتوری در غرب همچون موسولینی، استالین و هیتلر طرفدار معماری نئوکلاسیک و شکوه و عظمت گذشته بودند.

نئوکلاسیک در آلمان نازی

نئوکلاسیک در آلمان نازی

سبک کلاسیک که در پی بیش از نیم قرن موفقیت معماری مدرن از اوایل قرن اخیر مورد بی‌توجهی نسبی قرار گرفته بود؛ به تدریج بعد از انتقاداتی که به سبک مدرن شد، خصوصاً بعد از نمایشگاهی در لندن به نام نابودی خانه‌های حومه شهر در سال 1975، مجدداً به صورت یک سبک مهم که می تواند پاسخگوی نیازهای جامعه امروز باشد مطرح شد.

تفاوت معماری نئوکلاسیک و پست مدرن

معماران نئوکلاسیک همچون معماران پست مدرن توجه به گذشته دارند، ولی یک اختلاف عمده بین این دو دیدگاه نسبت به تاریخ وجود دارد. معماری پست مدرن در پی هویت انسان است و تاریخ هر قوم و ملتی از نظر آنها بعنوان بخشی از هویت آن ملت تلقی می شود. لذا آنها تاریخ فرهنگی و کالبدی و همچنین دستور زبان معماری هر قومی را در معماری خود در هر منطقه نمایش می‌دهند. منتها این نمایش به صورت تقلید از موارد فوق نیست، بلکه آنچه به هویت یک ملت مربوط است در ساختمان های آنها به روز در‌می‌آید و بر اساس شرایط زمانی و مکانی به صورت جدید و امروزی شده ظاهر می‌شود. لذا معماران پست مدرن در تغییر دادن تناسبات، رنگ ها و عملکردهای نمادهای تاریخی به خود تردید راه نمی‌دهند.

خانه مادر ونچوری

خانه مادر ونچوری

ولی معماران نئوکلاسیک همچون کوینلن تری انگلیسی(یکی از مهم ترین نظریه پردازان سبک نئوکلاسیک) معتقدند «نظم‌های کلاسیکی الهاماتی آسمانی و مقدس هستند». پس تغییر دادن آنها صحیح نیست و هر تغییری در آن باعث تبدیل شدن کمال به نقصان می‌شود. آنها دلیل جاودانگی معماری کلاسیک را در همین می‌دانند. از نظر معماران نئوکلاسیک، سبک پست مدرن یک مد است زیرا در این سبک، اصول جاودانه معماری کلاسیک با طبع، نظر و منطق زمینی تغییر داده شده است.

بناي يادبود لينكلن - واشنگتن دي سي

بناي يادبود لينكلن – واشنگتن دي سي

معماری مدرن از نظر نئوکلاسیک

معماران نئوکلاسیک، سبک مدرن را نیز سبکی قابل قبول نمی‌دانند، چنانچه کوینلن تری گفته:«مدرنیسم پرهیز از هر روشی است که کارکرد داشته است». لذا معماران نئوکلاسیک، گذشته و معماری کلاسیک را منبع الهام خود قرار داده و معماری کلاسیک و یا سنتی را به همان گونه که از نظر کالبدی بوده، برای احتیاجات امروزه طراحی می‌کنند، با این تفاوت که در داخل این فرم‌های تاریخی، کلیه وسایل رفاهی امروزی تدارک دیده شده است.

نئوکلاسیک در یک جمله

ساختمان نئوکلاسیک، پوسته ای کلاسیک بر روی امکانات  مدرن است.

خانه ای با سبک نئوکلاسیک

خانه ای با سبک نئوکلاسیک

نظر معماران نئوکلاسیک در رابطه با این سبک

لئون کریر، معمار اهل لوکزامبورگ، که از معماران مهم سبک نئوکلاسیک است می‌گوید ” نئوکلاسیک گزینه‌ای در مقابل مدرنیسم نیست، ‌بلکه در تضاد با مدرنیسم و در مقابل جامعه مصرف‌گرایی است که آن را حمایت می‌کند.”

لئون کریر

لئون کریر

او روش‌ها و مصالحی که نماد مدرنیسم است مانند استاندارد کردن، پیش ساختگی، بتن، فولاد و شیشه را به عنوان نشانه های تصنعی از یک حکم جرمی فراگیر می‌داند که هنوز سعی می‌کند انحصاری باشد و هر آنچه که مطابق آن نیست حذف کند.

راب کریر، برادر لئون، که او نیز از معماران این سبک محسوب می‌شود بر این نظر است که شهرهای انسان مدار سنتی در اروپا در اثر دو واقعه در قرن بیستم، یعنی جنگ و مدرنیسم، از بین رفتند و جای آنها را شهرهای امروزین گرفتند که سنخیتی با انسان و خصوصیات روحی و فیزیکی او ندارند.

راب کریر

راب کریر

در کل معماران سبک نئوکلاسیک، معماری کلاسیک را یک معماری لایزال و بی زمان می‌دانند.

مجتمع کنار رودخانه ریچموند

مجتمع مسکونی ریچموند

مجتمع مسکونی ریچموند

یکی از پروژه‌های جالب توجه و موفق به سبک نئوکلاسیک، مجتمع کنار رودخانه ریچموند در مجاورت رودخانه تایمز است. این مجتمع مسکونی در لندن توسط کوینلن تری طراحی شده و شامل آپارتمان‌ها، ادارات، مغازه‌ها و رستوران‌های متعدد است. این مجتمع نه تنها لوکس و زیباست و مورد توجه بازدیدکنندگان و اهالی لندن قرار گرفته، بلکه در بازار رقابت معاملات املاک، توجه خریداران زیادی را به خود جلب کرده است. نکته حائز اهمیت این میباشد که تری در این محل یک مجتمع تاریخی طراحی کرده و به نظر می‌آید که ساختمان ها متعلق به قرن ۱۸ هستند، ولی تمام امکانات و ملزومات مدرن در آنها در نظر گرفته شده است.

مجتمع مسکونی ریچموند

مجتمع مسکونی ریچموند

معماران سبک نئوکلاسیک

کوینلن تری
لئون کریر
راب کریر
دیمیتری پاپاداکیس
آلن گرینبرگ
رابرت آدم
کلاف ویلیامز الیس
رابرت استرن

در ادامه باید اشاره کرد که در میان معماران دیگر سبک‌ها نیز گرایشی آشکار به سمت معماری نئوکلاسیک و سنت گرایی دیده می‌شود. از جمله این معماران می توان آلدو راسی و حتی رابرت ونچوری را نام برد، حتی فیلیپ جانسون معمار مدرنیست و سپس پست مدرنیست معروف نیز خانه تئاتر جدید (84-1981) در شهر کلیولند در آمریکا را به سبک نئوکلاسیک طراحی کرده است.

خانه تئاتر شهر کلیولند

خانه تئاتر شهر کلیولند

نئوکلاسیک در ایران

در ایران اولین سبک معماری فرنگی که مورد توجه معماران ما قرار گرفت، سبک نئوکلاسیک در زمان ناصرالدین شاه در نیمه دوم قرن نوزدهم بود. از آن زمان تا کنون بناهای متعدد و مختلف مانند قصرها، خانه‌ها، مدارس، کلیساها، بانک‌ها، پاساژها و ادارات و نهادهای حکومتی به این سبک در ایران ساخته شده است، اگرچه در ایران به تناسبات دقیق معماری کلاسیک و بینش فکری آن توجه کمتری شده است.

سبک نئوکلاسیک

سبک نئوکلاسیک

ساختمان تلگراف خانه قدیم

ساختمان تلگراف خانه قدیم،نمونه ای از معماری نئوکلاسیک ایرانی

ماخذ: کتاب معماری معاصر غرب، تالیف دکتر وحید قبادیان

تنظیم و ارائه: تحریریه رسانه هنر و معماری ساباط

برای مطالعه دیگر سبک‌های معماری می‌توانید روی این لینک کلیک کنید

بدون نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *